Verdroging in Limburg

Bij onderzoek naar 1verdroging in Limburg nemen de hydrologen M.H. Zwamborn, C. Maas en P.K. Baggelaar, allen werkzaam in opdracht van de VEWIN, al in 1998 een onbalans is tussen de neerslag N(t) en het te winnen debiet Q(t) waar, en ook een doorgaande trend in de watervoerende laag. Dr. C. Maas en dr. J.R. von Asmuth staan op het punt om een belangrijke ontdekking te doen, als ze in 2002, vier jaar na de eerste publicatie, schrijven:

2Dat de drinkwaterwinning één van de oorzaken is kwam als een verrassing, omdat er een actief beleid gevoerd wordt om deze onttrekkingen terug te dringen…

De indertijd razend populaire waterbesparingscampagnes hadden blijkbaar geen soelaas geboden, maar de doorbraak die toen mogelijk was, werd helaas niet gevonden.

Wat me opviel was dat er sterke oneven harmonischen van de jaarcyclus waren gevonden, waardoor M.H. Zwamborn en coauteurs signalen hadden gemeten vergelijkbaar met de signalen van een functie generator:

  1. M.H. Zwamborn, C. Maas, P.K. Baggelaar, Box-Jenkins trendanalyse niet altijd toepasbaar, H2O, 1, 1998
  2. C. Maas, J.R. von Asmuth, Tijdreeksanalyse grondwaterstanden 1975 – 2002, Effectiviteit van het standstill beleid van de Provincie Limburg. KWR 03.092


en ook vergelijkbaar met de blokgolf die is ontstaan in de Slenk van Reutum:

Het grondwaterstandsverloop, oranje & geel, onder het kleilaagje en erboven bij de drain van de klassieke lijnwinning in de Slenk van Reutum

Dat kon slechts betekenen dat de dunne watervoerende laag zich niet-lineair zou moeten gedragen, maar hoe en wat is er aan de hand? Het zal blijken dat er een geheel nieuwe theorie van de dunne watervoerende laag nodig is, die aansluit op de opmerking die prof. J.J. de Vries, maakte over het schaal effect in dunne watervoerende lagen, tijdens de slag om de achtergrondverlaging. Op zich is dat vreemd, want op een kleine schaal, zijn de Laplace voorwaarden bij goede benadering wél geldig. Het zal blijken dat de stroomlijnen in een grootschalig winveld bij een niet stationaire winning, zich aanpassen aan de balans tussen de vraag Q(t) en het aanbod N(t) in de vorm van neerslag.