De invloed van waterwinning wordt nu bestudeerd en aangestuurd vanuit 3 ministeries, twaalf provincies, vele waterleidingbedrijven, diverse universiteiten, etc...

Iedereen wil graag dat het natuurdoel en de klimaatdoelstellingen gerealiseerd worden, maar er zijn ook wensen om verdienmodellen te realiseren. Zo wil de drinkwatersector de compensatie vergoeding conform art 7.18 waterwet niet graag afdragen en beschouwd de WUR het natuurdoel als geslaagd zodra het onroerend goed van een agrarisch bedrijf een natuur bestemming krijgt. Maar er worden natuurgebieden hersteld die niet al te lang geleden, ook al hersteld werden en het herstel wordt in een ander geval beëindigd, omdat het probleem bij nader inzien te ingewikkeld is waardoor een graaf ongevraagd natte voeten zou kunnen krijgen. Al vroeg had ik deze problematiek, voor een hydrologie horizontaal, volledig onder controle en ik heb dat, door middel van een publicatie, per aangetekende brief, gericht aan de betrokken ministers persoonlijk, laten weten.

Die brief heeft de minsters, voor zover ik dat kan nagaan, nooit bereikt.

Het is de kunst om de essentiële aspecten van het samenhangende probleem, over de grenzen van al die vakgebieden heen, foutloos te beheersen, opdat gemaakte fouten goed beschreven worden, zonder verwijten te maken ten opzichte van anderen.

In dit hoofdstuk wil ik de lezer de weg wijzen in dit doolhof van vakgebieden, dat als je alles goed begrijpt, alsnog eenvoudig is. Daarbij ga ik in dit webportaal in 3 stappen te werk.

In dit hoofdstuk gebruik ik tekst om de problematiek te leren kennen.

Dit is bijzonder lastig als hele vakgebieden fundamentele fouten bevatten, of als er fouten ontstaan doordat de vakgebieden niet goed op elkaar aan sluiten.

Het aforisme van de D66 coryfee Alexander Rinnooy Kan is een uitnodiging om dit soort problemen op te lossen:

Wie denkt dat kennis duur is,

weet niet wat domheid kost.

Al in 1973 had ir. G.W. Bloemen, verbonden aan het Staring Center van de landbouw hogeschool te Wageningen, het latere Alterra, met de introductie van de waterbalansanalyse, belangrijke onderzoeksresultaten gepresenteerd, waaruit je zo kon zien dat er schaal problemen zijn en ook dat de watervoerende laag zich gedraagt als een halfgeleider die signalen kan versterken en in die hoedanigheid intrinsiek instabiele is.

We zijn nu meer dan 50 jaar verder en het probleem dat ir. G.W. Bloemen toen zag, en met gemak tot een oplossing had kunnen brengen, is nog steeds niet opgelost is, en als er niets verandert zal het 100 jaar later, in 2073 nog steeds niet opgelost zijn.

Daar zijn een aantal redenen voor:

● Het (universitaire) onderwijs, richt zich op het opstellen van differentiaal vergelijkingen, om deze vervolgens op te lossen via de integraalrekening, gegeven de gradient δh/δr op de rand van C(R) met een hoogte die gelijk is aan de dikte D van de watervoerende laag, door de integraal op te lossen krijgen we de transportformule van Dupuit.

● Als we het grondwater uitsluitend transporteren, wordt het niet gewonnen en kan het ook niet verkocht worden.

● Kennelijk zijn er twee verlagingen de winningsverlaging en de transport verlaging, die bij een winveld altijd bij elkaar opgeteld moeten worden.

● Alleen als de pompputten homogeen verdeeld worden over het winveld A, is de transportverlaging overal 0, de winningsverlaging blijft.

● Bij de privatisering van vele waterleidingbedrijven was de drinkwatersector van mening dat de Alterra onderzoekers een grote fout hadden gemaakt bij het meten van de grondwaterspiegel om die fout te corrigeren werd de transporttrechter verhoogd met de winningsverlaging, die men de achtergrondverlaging noemde.

● Voor realistische parameters heeft dat als effect dat de volgende formule voor de mest verliezen naar de bodem ontstaat: Sberekend = max (0, Swerkelijk - 80%)
de drinkwatersector die nu compensatie vergoedingen betaalt voor mest verliezen naar de bodem groot 34%, hoeft nu opeens geen schade vergoedingen te betalen, tenzij de werkelijke schade > 80% kan worden. De berekening die de grondslag vormt voor de verlaging van de vergoedingen kán niet goed zijn, en dat wisten de agrariërs ook.

● Merk op dat de werkelijke verlaging wordt gegeven door de oneigenlijke som van de winningsverlaging en de (optionele) transportverlaging. Daartoe moeten we de winning spreiden om een verlaging te krijgen van 0.2m. Dan is de werkelijke schade ~0, indien de grondwaterspiegel ten opzichte van het maaiveld beweegt in het interval van volledige assimilatie.

● Dat is extreem gunstig, vergeleken met alle winvelden die in gebruik zijn. Met schadevrije winvelden kunnen we overal met gemak ¹/3 van het jaargemiddelde van de neerslag winnen, vanwege de kleine winningsverlaging, zonder merkbare negatieve effecten op de landbouw, de natuur en het klimaat. Dat we met zo'n kleine winningsverlaging zo'n groot debiet Q schadevrij kunnen winnen is opvallend, want zonder winningsverlaging kan geen drinkwater gewonnen worden, en kunnen we het ook niet verkopen.